Việt Nam’s exports of wood and wood products to the US reached US$9 billion last year, a year-on-year surge of 24 per cent

View of the seminar. — Photo courtesy of Viforest

Việt Nam is emerging as one of the leading suppliers of wood and wood products to the US, as well as one of the major importers of American wood, according to a trade seminar held in Hà Nội on Tuesday.

The seminar was organised by the Vietnam Administration of Forestry under the Ministry of Agriculture and Environment, in collaboration Forest Trends and wood associations and businesses.

Việt Nam’s exports of wood and wood products to the US reached US$9 billion last year, a year-on-year surge of 24 per cent, said Ngô Sỹ Hoài, vice president and secretary general of the Vietnam Timber and Forest Products Association (Viforest).

The US is currently the largest market, consuming 55 per cent of Việt Nam’s total wood and wood product exports, followed by China (12 per cent), Japan (11 per cent), South Korea (5 per cent), and the EU (4 per cent).

Việt Nam’s main exports to the US include wooden furniture, wooden panels, wooden doors and wood products.

Conversely, Việt Nam imported $316.36 million worth of wood and wood products from the US last year, a 32.9 per cent increase from 2023, accounting for 11.2 per cent of the country’s total wood and wood product imports. The three main items imported from the US are sawn wood, roundwood, and veneer.

Hoài noted that the US required imported wood to be legally sourced, with regulations such as the Lacey Act, export certification, and certification of origin (C/O).

Natural forest logging has been banned in Việt Nam since 2014, as the forestry industry has been shifting towards the sustainable development of plantation forests and a responsible wood industry.

The country’s wood supply now primarily comes from three million hectares of plantation forests, mainly consisting of acacia and eucalyptus, and one million hectares of rubber forests.

The area of FSC/PEFC-VFCS certified forests continues to grow. Việt Nam now has 700,000 hectares of commercial plantation forests certified by FSC/PEFC, with the goal of certifying 70 per cent of commercial plantation forests by 2030.

The volume of tropical wood imported into Việt Nam has significantly decreased, from over two million cubic metres (m3) in 2015 to 700,000 m3 last year.

The US is classified as a reliable supplier of roundwood and sawn timber to Việt Nam.

Wood trade between Việt Nam and the US not only contributes significantly in value but also brings additional benefits. With wood and wood products imported from Việt Nam, US consumers enjoy more options for high-quality, reasonably priced, and legally compliant products.

Both sides have also demonstrated effective ways of resolving trade disputes related to wood and wood products, as exemplified by the successful handling of the US Section 301 investigation and various other trade remedy cases.

This positive cooperation trend should continue to be maintained to deliver practical benefits to both countries.

Joe O’Donnell, director of Government and Public Affairs at the International Wood Products Association (IWPA), noted that if Vietnamese companies could import hardwood from the US, this would serve as an advantage in origin documentation.

He also emphasised that Vietnamese businesses should proactively provide information to US consumers to build trust and protect their market share.

At the seminar, businesses and associations also agreed on the need to boost imports of raw wood materials from the US for processing and re-export to the US and other markets.

Associations and businesses are strengthening international co-operation to enhance the image of Vietnamese wood and wood products as transparently and legally sourced within the supply chain.

During the seminar, director of the Vietnam Administration of Forestry Trần Quang Bảo shared that the industry was working with relevant agencies to issue new regulations on issues such as classification of enterprises, origin tracing of forest products, and geographical region definition.

These regulations are expected to be released later this month.

The administration expressed its wish to receive the co-operation and support of associations and the business community, Bảo said.

As the state management agency in charge, the administration was ready to cooperate and engage with associations and businesses and assure international partners that Việt Nam had closed its natural forests and did not use raw materials from natural forests for exports, he noted.

Việt Nam was fully transparent in its supply chain and legal systems. The Vietnamese wood industry has signed and is implementing commitments with major markets, alongside specific action plans, he added.

Source: VNS

Prime Minister Phạm Minh Chính made the remarks about Việt Nam’s economic and foreign policies at the 16th Annual Meeting of the New Champions 2025 in Tianjin, China.

Prime Minister Phạm Minh Chính and World Economic Forum President and CEO Børge Brende at the policy dialogue in Tianjin, China on Wednesday. — VNA/VNS Photo Dương Giang

TIANJIN — Việt Nam is focused on diversifying markets, supply chains, production models and goods to reach its ambitious development targets, said Prime Minister Phạm Minh Chính during a policy dialogue with World Economic Forum (WEF) President and CEO Børge Brende on Wednesday.

The session, part of the 16th Annual Meeting of the New Champions 2025 in Tianjin, China, was attended by more than 100 delegates representing governments, organisations and businesses around the world.

Responding to questions on the foundation of Việt Nam’s new era of growth, PM Chính said that while the global economy shows clear signs of a slowdown, Việt Nam is determined to accelerate its progress to become a high-income, developed country by 2045.

To reach this goal, the country has set an 8 per cent growth rate target for 2025, with a double-digit growth rate target over the next few years.

Despite challenges, Việt Nam is capable of achieving its goal, with the Party’s policies and the strength of its rich cultural heritage as a foundation, said the Vietnamese leader as he explained that Việt Nam benefits from a political system led by the Party, managed by the State, and participated in by the people.

The country is currently the world’s 32nd-largest economy, with an income per capita near the upper-middle income level. It also ranks among the top 20 nations in trade volume and foreign direct investment attraction.

Việt Nam also enjoys robust international support, with 19 free trade agreements and access to global markets, including major partners such as China, the US, the EU, Japan, and the Republic of Korea.

PM Chính also noted that the country has emerged stronger from many crises over the years, building a solid foundation to sustain high growth in the future.

Last year, Việt Nam’s gross domestic product reached nearly US$500 billion, while its total import-export turnover stood at $800 billion.

However, even minor external shocks can have significant domestic repercussions, he noted, underscoring the need for a flexible and balanced foreign policy in a tense geopolitical environment.

Addressing questions about how Việt Nam navigates great-power competition and the impacts of geopolitical complexities, PM Chính noted that Việt Nam maintains strong trade relationships with China, the US, the EU, the Republic of Korea, Japan and ASEAN countries.

It remains vigilant in a balanced position while ensuring consistency, confidence and resilience in its approach, he said.

“China and the US together account for nearly 50 per cent of Việt Nam’s total import-export turnover,” he said. “The US is our largest export market, while China is our largest import market. That’s why Việt Nam must maintain a balanced approach, guided by its independent and self-reliant foreign policy, while also pursuing diversification and multilateralism.”

Positioning itself as a good friend and a reliable partner to all countries as well as a responsible member of the international community, Việt Nam maintains a “four no’s” defence policy: no military alliances; no siding with one country against another; no foreign military bases or use of the Vietnamese territory to oppose other countries; and no threatening or using military force in international relations.

In response to questions about key policy priorities to ensure economic autonomy amid global integration, PM Chính said that after undergoing a war-devastated chapter in the 20th century, Việt Nam is now home to three million victims of Agent Orange.

About 300,000 martyrs’ whereabouts remain unknown. Meanwhile, clearance of unexploded ordnance is required for every major development project.

After wartime, Việt Nam has promoted a market economy governed by the laws of value, supply and demand and competition, while actively pursuing comprehensive global integration.

The nation’s approach is to build an independent, self-reliant economy rooted in its people, natural resources and proud 4,000-year cultural and historical legacy, said PM Chính.

“We consider internal resources to be fundamental, strategic and decisive in the long term, while external resources are vital for breakthroughs – they are capital, market economy institutions, technology, management and human resources,” he said.

Việt Nam focuses on a balanced, practical and efficient response to challenges, revitalising traditional growth drivers while also focusing on new growth engines.

“Science and technology, digital transformation, green transition and the circular economy open up vast, limitless new frontiers,” said the PM.

“We must constantly place people and progress in motion to innovate and drive growth. The power lies in mobilising both the people and the business community to overcome difficulties.”

Regardless of global uncertainty in the coming decades, he noted, the right mindset, innovative adaptation to each country’s conditions and international context will always offer the best pathways forward.

PM Chính also highlighted the country’s readiness to face challenges, as well as its confidence, mindset, intelligence and determination to turn adversity into opportunity.

Source: VNS

Theo Microsoft, 95% lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam tự tin đưa các tác nhân AI (AI Agent) vào nhóm làm việc trong vòng 12 đến 18 tháng tới – thuộc nhóm cao nhất thế giới.

Việt Nam đang trở thành điểm sáng toàn cầu trong làn sóng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào môi trường làm việc và chiến lược doanh nghiệp. Báo cáo “Chỉ số Xu hướng Công việc 2025” do Microsoft công bố cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ nhanh nhạy nắm bắt công nghệ mà còn đang định hình lại cách tổ chức và vận hành doanh nghiệp thông qua các mô hình tổ chức mới như “Doanh nghiệp Tiên phong” (Frontier Firm).

Kết quả khảo sát trên 31.000 người lao động tri thức tại 31 quốc gia, trong đó có 1.000 người tại Việt Nam (vào tháng 2 và 3 của năm 2025), phản ánh thực trạng đáng chú ý: trong khi 67% lãnh đạo Việt Nam cho rằng cần phải tăng năng suất lao động, thì 84% người lao động thừa nhận họ không có đủ thời gian hay năng lượng để hoàn thành công việc của mình – con số này cao hơn cả mức trung bình toàn cầu (lần lượt là 53% và 80%).

Áp lực năng suất, cùng với sự gián đoạn liên tục bởi email, cuộc họp, tin nhắn… đang khiến nguồn lực con người dần chạm giới hạn. Trong bối cảnh đó, trí tuệ nhân tạo nổi lên như một giải pháp cấp thiết và bền vững. Không bị giới hạn bởi số lượng hay trình độ chuyên môn, AI đang trở thành “tài nguyên trí tuệ theo yêu cầu” – dồi dào, linh hoạt và có thể mở rộng theo nhu cầu doanh nghiệp.

Hãng công nghệ Mỹ cũng đánh giá năm nay có thể sẽ có một cuộc chuyển dịch mang tính bước ngoặt khi phần lớn các nhà lãnh đạo được khảo sát tại Việt Nam cho biết 2025 là giai đoạn quan trọng để nhìn lại chiến lược và cách vận hành doanh nghiệp. Khảo sát cho thấy, 95% lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam tự tin đưa các tác nhân AI (AI Agent) vào nhóm làm việc trong vòng 12 đến 18 tháng tới – thuộc nhóm cao nhất thế giới. Ngoài ra, 91% cho biết đang cân nhắc tuyển dụng các vị trí chuyên trách về AI, so với mức trung bình toàn cầu là 78%. Ngoài ra, khảo sát cũng nhận thấy các công ty khởi nghiệp AI đang phát triển nhanh chóng, với tốc độ tuyển dụng gấp đôi các doanh nghiệp công nghệ lớn.

Điều này cho thấy mức độ sẵn sàng cao trong việc tích hợp AI vào hoạt động vận hành, không chỉ ở cấp độ công nghệ mà còn trong chiến lược nhân sự. Trong khi 38% lãnh đạo Việt Nam đang cân nhắc cắt giảm nhân lực, cũng có đến 91% dự định mở thêm các vị trí liên quan đến AI như chuyên gia tác nhân AI, chuyên viên AI hay quản lý lực lượng lao động AI.

Kết quả khảo sát chỉ ra rằng, việc các nước châu Á – Thái Bình Dương như Việt Nam sớm đón đầu làn sóng tác nhân AI sẽ mang lại lợi thế cạnh tranh rõ rệt trong thập kỷ tới.

Báo cáo năm nay lần đầu tiên giới thiệu mô hình Frontier Firm – doanh nghiệp được xây dựng xoay quanh “trí tuệ theo yêu cầu (intelligence on tap)”, nơi các đội ngũ kết hợp giữa con người và tác nhân AI cùng làm việc, và mỗi nhân viên trở thành một “chủ quản tác nhân”.

Các doanh nghiệp như FPT, Vietnam Airlines, VietinBank hay VinBrain được Microsoft liệt kê là những ví dụ tiêu biểu của mô hình này tại Việt Nam. Trong khi chỉ 37% nhân viên toàn cầu cho biết công ty của họ đang phát triển nhanh, thì tại các doanh nghiệp tiên phong Việt Nam, con số này gấp đôi.

Theo Microsoft, việc hình thành một doanh nghiệp tiên phong trải qua ba giai đoạn. Đầu tiên, mỗi nhân viên có một trợ lý AI hỗ trợ công việc nhanh hơn, thông minh hơn. Giai đoạn hai, các tác nhân tham gia đội nhóm như các “đồng nghiệp số”, đảm nhiệm những tác vụ cụ thể dưới sự hướng dẫn của con người. Giai đoạn ba là con người định hướng và kiểm tra khi cần, trong khi các tác nhân vận hành các quy trình kinh doanh và công việc. Microsoft cũng chỉ ra rằng 65% lãnh đạo Việt Nam đã sử dụng AI để tự động hoá hoàn toàn một số quy trình – cao hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu là 46%. Các lĩnh vực ưu tiên gồm: dịch vụ khách hàng, tiếp thị và phát triển sản phẩm.

Để tối ưu hóa tác động của đội ngũ kết hợp giữa con người và tác nhân, các tổ chức sẽ phải cân nhắc đến một chỉ số mới: tỷ lệ giữa con người và tác nhân. Câu hỏi quan trọng đặt ra là, cần bao nhiêu tác nhân để đảm nhiệm một nhiệm vụ cụ thể, và cần bao nhiêu con người để hướng dẫn, kiểm soát các tác nhân đó?

Báo cáo cho biết, các nhà lãnh đạo tại Việt Nam được khảo sát mong đợi nhóm của họ sẽ đào tạo (54%) và quản lý (48%) các tác nhân trong vòng 5 năm (con số này lần lượt là 41% và 36% trên toàn cầu).

Kỷ nguyên AI đang tạo ra hàng loạt vị trí nghề nghiệp mới, tương tự như sự bùng nổ của các công việc tri thức thời Internet. Tại Việt Nam, các vai trò mới nổi bật bao gồm: Chuyên viên đào tạo AI (AI Trainer); Chuyên gia dữ liệu và tác nhân AI; Chiến lược gia AI trong marketing, tài chính, chăm sóc khách hàng; Nhà phân tích tỷ suất hoàn vốn đầu tư cho AI (AI ROI Analyst).

Bên cạnh đó, các kỹ năng hàng đầu trong thời đại mới được khuyến nghị gồm: hiểu biết nền tảng về AI, khả năng giải quyết xung đột, tư duy sáng tạo, thích ứng linh hoạt và tối ưu hóa quy trình.

Theo ước tính của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), đến năm 2040, AI có thể đóng góp từ 120 đến 130 tỷ USD vào tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Trong đó, 45–55 tỷ USD từ nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm và dịch vụ ứng dụng AI và 60–75 tỷ USD từ việc tăng năng suất, tiết kiệm chi phí nhờ tự động hóa và phân tích dự báo.

Cũng giống như kỷ nguyên Internet đã tạo ra hàng tỷ công việc tri thức mới, từ quản lý mạng xã hội đến nhà thiết kế trải nghiệm người dùng (UX), kỷ nguyên AI cũng đang tạo ra những vai trò hoàn toàn mới. Việc chuẩn bị cho tương lai không còn là một sự lựa chọn. Nhân viên phải xây dựng các kỹ năng AI và các doanh nghiệp phải hỗ trợ họ bằng các công cụ và chương trình đào tạo phù hợp.

Thời điểm này đòi hỏi những cuộc đối thoại thẳng thắn, sự giao tiếp có chủ đích và đầu tư thực sự vào việc đào tạo lại kỹ năng. Các doanh nghiệp đầu tư ngay bây giờ sẽ không chỉ bắt kịp xu thế mà còn chính là những nhân tố định hình tương lai. Tổ chức nào sớm áp dụng mô hình “Doanh nghiệp tiên phong” sẽ vượt lên trong cuộc đua về tốc độ đổi mới, hiệu suất vận hành và khả năng thu hút nhân tài.

Microsoft nhận định, giống như kỷ nguyên Internet đã tạo ra hàng tỷ công việc mới, làn sóng AI sẽ tiếp tục mở ra các cơ hội nghề nghiệp chưa từng có, thúc đẩy sự đổi mới và tăng trưởng toàn diện.

Nguồn: VTV

Những tổ chức có văn hóa quản trị rủi ro mạnh mẽ sẽ vượt trội hơn hẳn các đối thủ cạnh tranh về lâu dài trong việc điều hướng các cú sốc.

Không biết các bạn có cảm giác giống tôi không, dường như những “sự kiện thiên nga đen” đang diễn ra thường xuyên hơn trên toàn cầu?

Căng thẳng thương mại Mỹ – Trung năm 2019, đại dịch Covid bùng phát năm 2020, tắc nghẽn kênh đào Suez năm 2021, xung đột địa chính trị leo thang giữa Nga và Ukraine năm 2022 và cuộc khủng hoảng ngân hàng Mỹ năm 2023 đều được liệt vào dạng “sự kiện thiên nga đen”.

Mỗi sự kiện xảy ra đều gây ra những gián đoạn cho doanh nghiệp toàn cầu, cũng đồng thời nhấn mạnh nhu cầu ngày càng cấp thiết của việc quản trị rủi ro chặt chẽ và củng cố sức bền cho doanh nghiệp.

Năm nay, “sự kiện thiên nga đen” mới nhất vừa xuất hiện vào tháng 4 khi Mỹ công bố mức thuế đối ứng áp dụng cho Việt Nam là 46% – một mức cao hơn đáng kể so với dự đoán của nhiều chuyên gia. Tờ The Economist mở đầu bài viết ngày 3/4 của họ bằng một câu nói giản đơn và thẳng thắn: “Chẳng mấy ai ngờ ông ấy có thể đẩy tình hình đi xa đến vậy”.

Theo Khảo sát HSBC Global Trade Pulse mới công bố gần đây, ngay cả khi mức thuế và thời điểm áp dụng cuối cùng vẫn chưa rõ ràng, các doanh nghiệp đã bắt đầu cảm nhận được tác động.

80% doanh nghiệp Việt Nam tham gia khảo sát đã phải đối mặt với tình trạng chi phí gia tăng. 75% dự đoán tình trạng này còn kéo dài trong trung hạn. Nhiều doanh nghiệp tham gia khảo sát đang cân nhắc thay đổi trọng tâm về thị trường mục tiêu cũng như củng cố hoạt động phân tích dữ liệu để ứng phó với biến động. 76% doanh nghiệp lạc quan nhìn nhận tình hình theo hướng tích cực, họ thấy khó khăn về thuế quan càng khuyến khích đổi mới, sáng tạo để củng cố sức bền trong tương lai.

Viện Tài chính doanh nghiệp (CFI) định nghĩa “sự kiện thiên nga đen” là “một sự kiện đặc biệt tiêu cực hoặc khó lường đến mức không thể dự đoán được khả năng xảy ra”. Mặc dù vốn được coi là hiện tượng hiếm gặp, các “sự kiện thiên nga đen” xảy ra gần đây gần như có thể dự báo được trong một thế giới bất định. Với những doanh nghiệp có hoạt động toàn cầu, sự thật này đòi hỏi cách nhìn mới để thấu hiểu và quản lý các rủi ro.

Mặc dù có nhiều rủi ro cũng như các mảng cần lưu tâm riêng đối với mỗi doanh nghiệp, tôi sẽ đi sâu vào ba ví dụ về cách các công ty có thể gia tăng sức bền và khả năng thích ứng cho hoạt động kinh doanh: rủi ro tín dụng đối tác trong thương mại, biến động ngoại tệ và quản trị cũng như kiểm soát nội bộ.

Rủi ro đối tác
Chuỗi cung ứng ngày càng trở nên toàn cầu hóa và cũng đồng thời trở nên dễ bị ảnh hưởng. Chỉ cần một mắt xích suy yếu, có thể là nhà cung cấp gặp căng thẳng tài chính, đối tác logistics vướng rắc rối pháp lý hoặc bên mua chậm thanh toán, cũng có thể tạo ra tác động rõ rệt cho hoạt động kinh doanh.

Trong thế giới ngày càng bất định hơn, chúng ta có thể thấy tranh chấp về thương mại quốc tế cũng gia tăng. Rủi ro tín dụng đối tác có thể được xem xét và lồng ghép trong hoạt động của nhiều phòng chức năng, từ tài chính, chiến lược đến kinh doanh, chứ không chỉ hạn chế ở quy trình của khối văn phòng hỗ trợ.

Các công ty nên cân nhắc giám sát ở cấp độ danh mục: bạn đánh giá rủi ro đối tác như thế nào, bạn có tính đến luật pháp sở tại của bên mua không, đâu là những rủi ro phát sinh thêm trong thời hạn thương mại dài hơn và bạn có theo dõi mức độ tập trung rủi ro giữa các bên và quốc gia không.

Ngân hàng có vai trò nhất định trong hỗ trợ tăng trưởng kinh doanh mà không làm gia tăng rõ rệt rủi ro đối tác.

Chẳng hạn, nghiên cứu lại những công cụ thương mại truyền thống như thư tín dụng hay bảo lãnh hối phiếu, có thể giảm đáng kể rủi ro không nhận được thanh toán cho bên xuất khẩu thông qua chuyến rủi ro sang một ngân hàng quốc tế ổn định hơn.

Cách làm này giúp bảo vệ doanh nghiệp của bạn trong trường hợp đối tác của bạn gặp khó khăn về dòng tiền do những điều chỉnh trong thương mại toàn cầu. Trong quá trình trao đổi với ngân hàng về tài trợ thương mại, bạn còn có thể khám phá nhiều công cụ giảm thiểu rủi ro hữu ích đồng thời có khả năng khai mở nguồn vốn lưu động.

Rủi ro biến động tỷ giá
Nếu rủi ro đối tác thường diễn ra từ từ, rủi ro ngoại hối có thể xảy ra như một trận động đất: đột ngột, gây sốc và có khả năng gây tàn phá. Biến động tỷ giá tiền tệ có thể gây xói mòn biên lợi nhuận và làm nhiễu các dự báo, thậm chí đối với những đồng tiền có vẻ ổn định.

Năm 2022, đồng Yên Nhật xuống mức thấp nhất trong vòng 38 năm so với USD, giảm hơn 25% chỉ trong vài tháng khi Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) kiên trì theo đuổi chính sách tiền tệ siêu nới lỏng trong khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ kiên quyết tăng lãi suất. Ngay cả đồng Nhân dân tệ tương đối ổn định của Trung Quốc cũng mất giá hồi tháng 4 năm nay, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2023.

Những biến động này không chỉ là con số trên lý thuyết. Nếu không có giải pháp phòng ngừa tự nhiên giữa các loại tiền tệ của doanh thu và chi phí hàng hóa, biến động tỷ giá có thể gây ra biến động mạnh và đột ngột về lợi nhuận. Với những công ty có biên lợi nhuận hẹp hoặc chu kỳ hợp đồng dài, những biến động như vậy có thể dẫn đến chênh lệch giữa lãi và lỗ.

Mặc dù vậy, nhiều công ty vẫn chưa có giải pháp phòng ngừa rủi ro này.

Theo Khảo sát Quản trị rủi ro doanh nghiệp năm 2024 của HSBC, 47% nhà quản lý tài chính doanh nghiệp cho biết, tổ chức của họ không sẵn sàng trước các rủi ro liên quan đến tỷ giá ngoại hối, đánh giá rủi ro này cao hơn rủi ro chuỗi cung ứng (35%) hoặc rủi ro khí hậu (34%) khi xếp hạng những rủi ho hàng đầu.

Hơn 40% doanh nghiệp tham gia khảo sát bị giảm thu nhập do không phòng vệ rủi ro tỷ giá.

Giải pháp để quản lý rủi ro biến động tỷ giá thì có sẵn từ lâu nhưng thường bị ngó lơ. Giao dịch ngoại tệ kỳ hạn, hợp đồng theo tỷ giá được xác định trong tương lai, là công cụ phòng ngừa rủi ro tiền tệ phổ biến nhất, ấn định tỷ giá tại thời điểm giao dịch mà không cần quan tâm đến điều khoản thanh toán.

Điều quan trọng là giám đốc tài chính cần xem lại toàn bộ chiến lược tỷ giá của công ty. Trong trường hợp “mất bò mới lo làm chuồng”, các giải pháp phòng ngừa riêng lẻ thường tốn kém trong khi một chiến lược tỷ giá nghiêm túc tập trung vào ổn định biên lợi nhuận thay vì chạy theo dự báo của thị trường có thể sẽ mang lại hiệu quả bền vững hơn qua thời gian.

Quản trị: Mối nguy nội sinh
Mặc dù những cú sốc bên ngoài thường thu hút sự chú ý nhiều hơn, một vài rủi ro nghiêm trọng nhất lại bắt nguồn từ bên trong doanh nghiệp. Những thất bại trong quản trị, từ gian lận công khai đến lỗi vận hành, có thể làm doanh nghiệp suy sụp nhanh hơn cả suy thoái thị trường.

Sự kiện gây chấn động gần đây liên quan đến một công ty công nghệ tài chính (fintech) được định giá nhiều tỷ USD là một ví dụ rất điển hình. Các cuộc điều tra nội bộ cho thấy doanh thu thường xuyên bị “thổi phồng”, nhiều hợp đồng ký lùi ngày và kiểm soát nội bộ yếu kém. Trong những trường hợp như vậy, các nhà đầu tư phải ôm những tổn thất nặng nề.

Mặc dù vậy, quản trị doanh nghiệp thường được coi là việc phải làm nhằm mục đích tuân thủ pháp luật nhiều hơn là quyết sách chiến lược. Về cơ bản, rủi ro quản trị thường liên quan đến sự chính trực và sự vững vàng trong cơ cấu đưa ra quyết định cũng như đảm bảo tư duy phản biện được kết hợp với các bước kiểm soát và quy trình cho phép doanh nghiệp vững vàng. Kiểm soát nội bộ – sự phân tách rõ ràng nhiệm vụ, chế độ phê duyệt kép và lịch sử kiểm toán – đóng vai trò hết sức thiết yếu.

Văn hóa rất có ý nghĩa ở đây. Tư duy phản biện cũng quan trọng đối với mọi cấp bậc. Trong bối cảnh các tổ chức ngày càng coi trọng dữ liệu hơn, vẫn có người muốn trì hoãn dùng bảng thông tin tổng quát và số liệu.

Tuy nhiên, trực giác và kinh nghiệm lại có khả năng phát hiện những điểm mà các thuật toán có thể bỏ lỡ. Trong cuốn sách “The Checklist”, Atul Gawande đã nhấn mạnh rằng trong những nghề từ kỹ thuật đến hàng không, việc sử dụng danh sách kiểm tra như một cơ cấu có thể xây dựng kỷ luật nhưng cần cho phép các chuyên gia thích nghi cũng như phản ứng với các tình huống.

Cần khuyến khích nhân viên đóng góp ý kiến, đặt câu hỏi khi có sự thiếu nhất quán và bày tỏ quan ngại mà không lo sợ bị trả thù. Một chính sách bảo vệ người tố giác được biên soạn cẩn thận sẽ trở nên vô nghĩa nếu thực tế doanh nghiệp không khuyến khích nhân viên được thể hiện ý kiến trái chiều. Ngay cả khi những lo ngại được nêu ra chỉ là báo động giả, thì văn hóa đó vẫn nên được đề cao.

Sự đa dạng về kinh nghiệm hoặc nền tảng, dù ở vị trí quản lý hay hội đồng quản trị, đều có thể mang lại những góc nhìn phản biện và đề xuất có giá trị. Việc luân chuyển nhân sự kiểm soát chủ chốt, kiểm tra tình huống định kỳ và kiểm toán độc lập chặt chẽ sẽ góp phần duy trì văn hóa quản lý rủi ro toàn diện hơn.

Suy cho cùng, rủi ro quản trị chính là nền tảng cho mọi hoạt động quản lý rủi ro khác nương tựa vào. Khi có một hệ thống quản trị vững chắc, các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng sẽ có niềm tin hơn, đặc biệt trong những giai đoạn căng thẳng. Thiếu đi nền tảng này, ngay cả những hệ thống quản lý rủi ro tốt nhất cũng sẽ sụp đổ dưới áp lực.

Từ phỏng đoán đến phòng thủ
Trong thế giới ngày nay, biến động không còn là điều bất thường mà đã trở thành bình thường. Các hoạt động phức tạp trên chính trường, sự kiện khí hậu, gián đoạn công nghệ, tấn công mạng và sự phân mảnh kinh tế dường như sẽ khó có thể lắng xuống.

Đối với lãnh đạo doanh nghiệp, câu hỏi đặt ra không phải là liệu sự gián đoạn tiếp theo có xảy ra hay không, mà là liệu tổ chức của bạn có khả năng nhận diện và điều chỉnh kịp thời để ứng phó với những rủi ro mà nó mang lại hay không.

Điều này đòi hỏi một sự thay đổi trong tư duy. Quản trị rủi ro cần chuyển từ tâm thế bị động ứng phó và hoạt động độc lập sang hướng chủ động và gắn kết chặt chẽ. Các rủi ro tiềm ẩn và khả năng đối phó cần được đưa ra thảo luận ở tất cả các cấp trong tổ chức. Cần khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo nhưng đồng thời phải nhận thức rõ về những rủi ro không mong muốn có thể phát sinh.

Xét cho cùng, những tổ chức có văn hóa quản trị rủi ro mạnh mẽ, nhận thức được rằng chúng ta cần học cách sống chung với “thiên nga đen” trong tương lai, sẽ vượt trội hơn hẳn các đối thủ cạnh tranh về lâu dài trong việc điều hướng các cú sốc. Tổ chức của bạn đã sẵn sàng không chỉ để tồn tại – mà còn để dẫn đầu – vượt qua làn sóng gián đoạn tiếp theo chưa?

*Bài viết thể hiện quan điểm của ông Douglas Matheson, Giám đốc cấp cao Quản lý rủi ro tín dụng và tuân thủ, HSBC Việt Nam

Nguồn: Theleader